रिसोर्सफुलऑटोमोबाईलच्या आयपीओच्या बंपर सबस्क्रिप्शनमुळे सेबीलाही धक्का बसला आहे. सेबीने बुधवार दिनांक 28 ऑगस्ट 2024 रोजी एसएमई स्टॉक्सबाबत गुंतवणूकदारांना सल्ला देताना अनेक महत्त्वाच्या गोष्टी स्पष्ट केल्या. सेबीने म्हटले आहे की, अनेक एसएमई सकारात्मक सबबी वापरून गुंतवणूकदारांना आकर्षित करत आहेत. सूचीबद्ध केल्यानंतर, काही कंपन्या त्यांच्या व्यवसायाबद्दल चुकीचे अंदाज देत आहेत. तसेच, गुंतवणूकदारांना फायदा व्हावा म्हणून काही कंपन्या त्यांच्या व्यवसायात अतिशयोक्ती करत आहेत. बाजार नियामक म्हणून काम करीत असलेल्या सेबीने असेही नमूद केले आहे की, स्टॉकच्या वाढीनंतर गुंतवणूकदारांना स्टॉक स्प्लिट आणि बोनसच्या माध्यमातून आमिष दाखवले जात आहे.
एसएमई स्टॉक्सबाबत सेबीची चेतावणी
सेबीच्या ॲडव्हायझरीनुसार काही एसएमई कंपन्यांचे प्रवर्तक वाढलेल्या किमतीचा फायदा घेत त्यांचे शेअर्स विकत आहेत. इतकेच नाही तर गुंतवणूकदारांचे हित लक्षात घेऊन सेबीने सांगितले की, बहुतेक एसएमई कंपन्या मार्केट ऑपरेटर्सच्या माध्यमातून ही नवीन प्रथा सुरु करीत आहेत. त्यामुळे एसएमई कंपन्यांमध्ये पैसे गुंतवण्यापूर्वी गुंतवणूकदारांनी सावध राहण्याचा सल्लाही सेबीने दिला आहे. कारण गेल्या दशकात, एसएमई प्लॅटफॉर्मद्वारे 14,000 कोटी रुपये उभे केले गेले आहेत, त्यापैकी 6,000 कोटी रुपये एकट्या 2023-24 मध्ये उभे केले गेले आहेत. ही बाब अधिक विचार करण्यासारखी आहे.
सेबीच्या सल्लागारातील महत्त्वाचे मुद्दे
· सूचीबद्ध केल्यानंतर, काही कंपन्या त्यांच्या व्यवसायाबद्दल अवास्तव (चुकीचे) अंदाज देत आहेत.
· काही एसएमई कंपन्या त्यांच्या व्यवसायात अतिशयोक्ती करत आहेत
· स्टॉक स्प्लिट आणि बोनसच्या माध्यमातून कंपन्या गुंतवणूकदारांना आमिष दाखवत आहेत
· गुंतवणूकदारांना एसएमई कंपन्यांमध्ये सकारात्मक गोष्टी दाखवून गुंतवणूक करण्यास प्रवृत्त केले जात आहे.
· काही एसएमई कंपन्यांचे प्रवर्तक वाढलेल्या किमतीचा फायदा घेत त्यांचे शेअर्स विकत आहेत.
· बहुतेक एसएमई कंपन्या या प्रकारचा सराव मार्केट ऑपरेटर्सच्या माध्यमातून करत आहेत.
· गुंतवणूकदारांनी एसएमई कंपन्यांमध्ये पैसे गुंतवण्यापूर्वी सावधगिरी बाळगण्याचा सल्ला दिला
सल्ला का जारी करण्यात आला?
सेबीचा हा सल्ला रिसोर्सफुल ऑटोमोबाईलच्या आयपीओच्या पार्श्वभूमीवर आला आहे. कंपनीच्या IPO ला 400 पेक्षा जास्त वेळा सबस्क्रिप्शन मिळाले, जे सर्वांना आश्चर्यचकित करणारे आहे परंतु शंका देखील निर्माण करत आहे. केवळ 2 शोरूम आणि 8 कर्मचारी असलेली यामाहा डीलरशिप असलेल्या कंपनीने गुंतवणूकदारांकडून 12 कोटी रुपयांची मागणी केली, परंतु त्यांना 5,022 कोटी रुपयांच्या बोली मिळाल्या.
रिसोर्सफुल ऑटोमोबाईलच्या सबस्क्रिप्शनमुळे सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर चर्चेला उधाण आले आहे. प्रत्येक लहान-मोठा तज्ज्ञ यावर आपले मत मांडत आहेत. एकूणच या SME IPO ने सोशल मीडियावर खळबळ उडवून दिली आहे.
महत्त्वाची सुचना – सेबीने दिलेल्या सुचनांचा विचार करता गुंतवणूकदारांनी कोणत्याही कंपनीच्या शेअर्समध्ये गुंतवणूक करताना योग्य विचार करावा. त्यामागे अभ्यास असावा तसे न केल्यास कालांतराने मोठ्या नुकसानीला सामोरे जावे लागू शकते